Kişinin yaşadığı maşer süresince değeri olan , kapasite, hesap ve vesair davranış biçimlerini geliştirdiği proseslerin tüyöneten.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara bakarak insanoğluın davranışlarında belirli gelişmeler sağlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Yetişek; kişinin davranışlarındaki evetşantısı aracılığıyla kasıtlı olarak ve isteyerek değhizmetme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü üzere eğitimin bir çok tanılamamı mimarilabilmektedir. Fakat, günümüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanılamam:
“Bireyin davranışında, kendi evetşantısı aracılığıyla ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin amaçlarına yakışır ) değhizmetme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis bakarak;
· Yetişek bir prosestir.
· Yetişek sürecinde, kişinin davranışlarının matlup yönde değhizmettirilmesi amaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değhizmetme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde kişinin kendi evetşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç baz öğesi vardır.
1. Fakatç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Yetişek amaçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam fiyat ve değerlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı mecmu kültürler için tıpkısıdır. Fakatçların içeriği ve öğrenme için kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre bakarak değhizmetebilir, lakin sürecin doğbeyı değhizmetmez.
Yetişek kapsamı ve tanılamamlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Gün süresince biryoğun filozof ve terbiyeci, eğitimin ne başüstüneğuna üstüne farklı farklı tanılamamlamalarda bulunmuştur. Günümüzde ise eğitimin onaylama edilen ölçün tanılamamı şudur: Yetişek, kişinin davranışlarında kendi evetşantıları aracılığıyla kasıtlı olarak istendik davranış değhizmetikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanılamamlama ekseninde eğitimin genel hatları çizilebilir. Bu tanılamamlamanın süresince eğitime üstüne bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi evetşantıları aracılığıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değhizmetikliği” ve “müddetç” üzere kelimeler eğitimin ana taşlarıdır.
Yetişek, insan için hayat boyu devam eden bir prosestir ve davranışlarda tadil meydana getirir. Bu davranış değişiklikleri ise kişinin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişiklikleri istendik kısaca beklentilere ve hedeflere yakışır olabileceği üzere istenmedik yönde de gelişebilir. Yetişek sürecinin hizmetletilmesi ise kasıtlı kısaca programlı ve programlı olabileceği üzere gelişigüzel de mümkün. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal yetişek, gelişigüzel yapılan eğitime ise informal yetişek denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek ekol, dershane, yetişek merkezleri üzere mekânlarda verilen yetişek formal; kişinin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan yetişek ise informal eğitidir. Doğrusu yetişek yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine bakarak sınıflandırıldığında formal ve informal yetişek olmak üzere iki tür ortaya çıkar. Formal yetişek okullarda evet da kurumlarda belirli bir plan ve yetişek çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu yetişek tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende yetişek süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal yetişek ise tabiatıyla gelişen hesapsız ve programsız yapılan eğitimdir ki can bu eğitimi toplumsal çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir model olarak ele kızılındığında ise yetişek sisteminin üç baz ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, prosesler ve çıktılardır. Referans; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, donanım, maliyet, personel üzere fiziki unsurlardır. Süreç; ekol süresince meydana gelen dersler, öğrenme evetşantıları ve ders aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde ihtisas, yeterlilik, bitirme, test hatimeları üzere matlup davranış değhizmetiklikleridir.